سیستم اسکادا و آشنایی با کاربردها و مزایای آن

سیستم اسکادا (SCADA) یکی از مهم‌ترین ابزارها در صنایع مختلف به ویژه صنعت برق است که برای نظارت، کنترل و مدیریت فرآیندهای صنعتی استفاده می‌شود. این سیستم با استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی، اطلاعات را از تجهیزات و دستگاه‌های مختلف جمع‌آوری کرده و به اپراتورها امکان می‌دهد تا فرآیندها را به صورت دقیق و کارآمد کنترل و مدیریت کنند. یکی از پیشرفته‌ترین سیستم های اسکادا، نرم‌افزار اتوماسیون پست SCADATech است که توسط شرکت TPS توسعه یافته است.

اسکادا چیست؟

اسکادا (SCADA) مخفف Supervisory Control and Data Acquisition به معنی “کنترل نظارتی و گردآوری داده” است. این سیستم برای نظارت و کنترل فرآیندهای صنعتی و زیرساخت‌های حیاتی مانند تولید و توزیع برق، تصفیه‌خانه‌های آب، کارخانه‌های تولیدی و دیگر بخش‌های صنعتی استفاده می‌شود. اسکادا به عنوان یک راه‌حل نرم‌افزاری و سخت‌افزاری ترکیبی، امکان جمع‌آوری داده‌ها از تجهیزات مختلف، پردازش این داده‌ها و نظارت و کنترل فرآیندهای صنعتی را به صورت متمرکز فراهم می‌کند.

اجزای اصلی سیستم اسکادا

سیستم اسکادا از چهار جزء اصلی تشکیل شده است:

واحدهای ترمینال از راه دور (RTU): این دستگاه‌ها در مکان‌های دوردست نصب شده و داده‌های محیطی و عملیاتی را جمع‌آوری کرده و به سیستم مرکزی اسکادا ارسال می‌کنند.
کنترلرهای منطقی برنامه‌پذیر (PLC): این دستگاه‌ها وظیفه کنترل و اتوماسیون فرآیندها را بر عهده دارند و می‌توانند به صورت مستقل یا به عنوان قسمتی از سیستم اسکادا عمل کنند.
ایستگاه‌های اصلی یا سرورهای مرکزی: این سرورها داده‌های جمع‌آوری شده از RTUها و PLCها را دریافت، پردازش و ذخیره می‌کنند و امکان نظارت و کنترل بر فرآیندها را از طریق رابط‌های کاربری فراهم می‌کنند.
رابط‌های کاربری انسانی (HMI): این رابط‌ها به اپراتورها اجازه می‌دهند تا وضعیت فرآیندهای صنعتی را مشاهده کنند، داده‌ها را تحلیل کنند و اقدامات لازم را برای کنترل فرآیندها انجام دهند.

مطالعه اطلاعات و توضیحات نرم افزار اتوماسیون پست برای آشنایی بیشتر پیشنهاد می شود.

عملکرد سیستم اسکادا

عملکرد سیستم اسکادا به صورت زیر است:

جمع‌آوری داده‌ها: داده‌های مختلف از سنسورها و تجهیزات به RTUها و PLCها ارسال می‌شوند. این داده‌ها شامل اطلاعاتی مانند دما، فشار، جریان، سطح مایعات و دیگر پارامترهای حیاتی است.
انتقال داده‌ها: داده‌های جمع‌آوری شده توسط RTUها و PLCها از طریق شبکه‌های ارتباطی به سرورهای مرکزی ارسال می‌شوند. این شبکه‌ها می‌توانند شامل خطوط تلفن، شبکه‌های بی‌سیم، اینترنت یا شبکه‌های خصوصی باشند.
پردازش داده‌ها: سرورهای مرکزی داده‌های دریافتی را پردازش و تحلیل می‌کنند. این پردازش‌ها می‌توانند شامل تحلیل‌های آماری، تشخیص خطا، هشدارها و غیره باشند.
نمایش داده‌ها: داده‌های پردازش شده از طریق HMI به اپراتورها نمایش داده می‌شوند. این نمایش‌ها می‌توانند به صورت نمودارها، جداول، گرافیک‌های زمان واقعی و غیره باشند.

کاربردها و مزایای سیستم اسکادا

سیستم‌های اسکادا نظیر SCADATech دارای قابلیت‌های متعددی هستند که آن‌ها را از دیگر سیستم‌ها متمایز می‌کند. برخی از این قابلیت‌ها عبارتند از:

1. نظارت و کنترل دقیق: سیستم اسکادا امکان نظارت و کنترل دقیق بر فرآیندهای مختلف را فراهم می‌کند. این سیستم می‌تواند انواع داده‌ها نظیر تک نقطه، دو نقطه، مقادیر نرمال‌شده، مقادیر مقیاس‌شده، اعداد ممیز شناور و اعداد صحیح طولانی را مدیریت کند.
2. گزارش‌دهی و تحلیل داده‌ها: SCADATech امکان گزارش‌دهی دقیق و تحلیل داده‌ها را فراهم می‌کند که این امر به مدیران و اپراتورها کمک می‌کند تا تصمیمات بهتری بگیرند و عملکرد سیستم را بهبود بخشند.
3. شبیه‌سازی و تست: این سیستم امکان شبیه‌سازی کلاینت‌ها و ایجاد ارتباط بین آن‌ها در یک محیط گرافیکی را فراهم می‌کند. این قابلیت به کاربران اجازه می‌دهد تا سیستم را قبل از اجرا تست کنند و از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل کنند.
4. امنیت و دسترسی: SCADATech با فراهم کردن دسترسی‌های مختلف برای کاربران بر اساس سطوح متفاوت و پشتیبانی از پروتکل SNMP V3، امنیت بالایی را برای اطلاعات و داده‌ها فراهم می‌کند. همچنین، امکان دسترسی امن به سرور از طریق اتصالات کلاینت از راه دور نیز وجود دارد.
5. موازی سازی و پشتیبان‌گیری: این سیستم امکان موازی سازی بین دو سرور را فراهم می‌کند که این امر موجب افزایش قابلیت اطمینان و کاهش خطرات ناشی از خرابی سیستم می‌شود. تمامی اطلاعات نرم‌افزار نیز بر روی SQL Server ذخیره می‌شوند که این امر به افزایش امنیت و قابلیت پشتیبان‌گیری کمک می‌کند.

نرم‌افزار اتوماسیون پست SCADATech

یکی از نمونه‌های پیشرفته سیستم اسکادا، نرم‌افزار اتوماسیون پست SCADATech است که توسط شرکت TPS توسعه یافته است. این نرم‌افزار طیف وسیعی از ویژگی‌ها و مزایایی را ارائه می‌دهد که آن را از رقبا متمایز می‌کند. SCADATech از پروتکل‌های مختلفی نظیر IEEE61850، IEEE60870-101، IEEE60870-104 و ModBus پشتیبانی می‌کند که این امر به آن اجازه می‌دهد تا با انواع دستگاه‌های الکترونیکی هوشمند (IED) نظیر رله‌های حفاظتی، سوییچ‌های شبکه و مراکز اندازه‌گیری ارتباط برقرار کند و از قابلیت همکاری و سازگاری اطمینان حاصل کند.

سیستم‌های اسکادا، از جمله نرم‌افزار اتوماسیون پست SCADATech، ابزارهای حیاتی برای مدیریت و کنترل فرآیندهای صنعتی هستند. با استفاده از این سیستم‌ها، صنایع می‌توانند بهبود چشمگیری در کارایی، امنیت و دقت فرآیندهای خود داشته باشند. اگر شما نیز به دنبال یک راه حل نرم‌افزاری پیشرفته برای نظارت و کنترل فرآیندهای صنعتی خود هستید، SCADATech گزینه‌ای مناسب و کارآمد خواهد بود.

برای مشاهده اطلاعات و ویژگی های نرم افزار اتوماسیون پست SCADATech روی دکمه زیر کلیک کنید.